Selasa, 11 September 2012

BAHA VS PUMPENUNG




Monyet dan kura-kura berkawan baik. Monyet menetap di atas pohon "Dingkalreng" di tepi pantai, tempat kura-kura mandi. Monyet banyak akalnya, tetapi bertingkah buruk pada sahabatnya. Si kura-kura sosok yang halus berperangai senang. Dermawan memberi bagiannya kepada setiap sahabat. Tidak memilih dalam berteman. Kura-kura saat itu masih dilarang hidup di daratan. harus hidup di dalam air. Karena dilarang oleh monyet. Kura-kura teliti meski perlahan gerakannya jika di daratan, tetapi sangat cepat bergerak kalau bertanding dalam air. Juga kura-kura rajin bekerja. Monyet malas, suka tidur di atas pohon, meskipun angin barat bertiup kencang, ia tetap tidur. Jika ditiup angin selatan, barulah monyet dapat jatuh dari atas pohon. Di waktu itu, pantat monyet masih berwarna hitam seperti kulitnya..... Hahahahaha.  

Pada suatu hari, monyet turun dari atas pohon dingkalreng di tepi pantai. Monyet mengajak si kura-kura menanam pisang. Kata monyet, marilah kita berdua bertanding menanam pisang. Jika engkau dapat menanam pisang yang berbuah baik, maka engkau boleh naik dan hidup di daratan, Jika tidak, maka engkau tetap hidup di air laut. Kura-kura mengiakannya. Baiklah sahabatku, kata kura-kura. Monyetpun membagi tempat untuk menanam pisang. Dia menyuruh si kura-kura menanam di bawah kaki bukit, tempat yang jauh dari tepi pantai, supaya dekat baginya memantau pertumbuhan pisang dari atas pohon dingkalreng. Jadi tidak ada satupun pohon pisang yg ditanam monyet bertumbuh. Di bawah kaki bukit, pohon pisang yang ditanam kura-kuralah yang subur pertumbuhannya, buahnya besar. Monyet melihat pohon pisang milik kura-kura bertumbuh bagus, maka senanglah hati monyet....:)

Sampailah waktu pisang sudah masak. Monyet pergi bertamu pada kura-kura. Monyet berkata, pisang yang kau tanam sudah masak dan barangkali akan didahului oleh kelelawar kalau tidak segera dipanen sekarang. Jadi, kita berdua harus segra panen sekarang. Jawab Kura-kura; hai monyet, apa maksud bicaramu? disana itu pisangku, bukan pisang yang kita berdua tanami bersama. Monyet tidak kehilangan akalnya, dirayunya kura-kura: pahamilah kawan, matahari sudah mulai terbenam, sesaat lagi kelelawar akan datang merampok buah pisang yang masak itu. Ayolah kita memanennya sekarang, aku akan naik, dan kau menunggu saja di bawa batangnya, aku akan memberikan bagianmu, bagian yang pertama adalah bagianmu.

Jadilah mereka berdua pergi ke kebun sore itu. Monyet yang lincah tiba-tiba sudah berada di atas pohon pisang. Apa yang terjadi? Monyet sudah memakan buah pisang sendiri. Makan sebuah, menambah sebuah, menamba dua. Habis buahnya. Kulitnya dibuang dihadapan sahabatnya, pemilik pohon pisang. Kekenyanglah si monyet rakus, sampai lupa diri kalau pisang itu bukan hasil jerih payahnya, meksipun dia yang mengajak kura-kura. Sampai buah pisang habis, si kura-kura setia menunggu di bawa pohon, menunggui bagiannya yang dijatuhkan monyet. Setiap yang jatuh adalah kulit pisang. Karena sudah merasa lapar, maka kura-kura membakar besi panjang sampai memerah. Ketika sudah merah, kura-kura mendekat ke batang pisang yang dinaiki monyet, sambil bertanya, mana bagianku monyet? Kekurangajaran si monyet, diberikanlah pantat hitamnya itu ke hadapan kura-kura. Pada saat yang sama, besi merah itu melesat masuk ke pantat monyet. Monyetpun jatuh, melompat tak karuan mencari air untuk menghilangkan panas karna nyala api. Tidak ditemukan tempat yang berair. Sejak saat itu, pantat monyet berubah menjadi merah, si kura-kura diperbolehkan hidup di daratan, mengganti namanya menjadi Pumpenung.

================================================

I baha dedua puikang ko gawe matedu. I baha ketanae su koto dingkalreng su wiwihe apeng tampa i puikang muliwua. I baha maulri akalre, kute lai matingkai si gawene. I puikang bue yanu komalrondo-londo naunge dingang malruase. Maeluge mugeli bageange su apang manga gawene. Tala mumile mugegawe. Puikang orase e bedang tewotonge mawi mubiahe su tanah, mambeng haruse pubiahe su ake. Baugu niseding i baha. Puikang mahirupe maning we malrongge kakanoae su wowong tanah, kute ko pung kasahawue kamageng mutetandung su dalrung sasi. Dingang lai puikang ko marajing muhalre. I baha ho lembie nalrema su koto kalu, maning tiukang u bahe, mang ketikie. Kamageng tiukang u timuhe, nau baha manawo bou koto kalu. Su tempong horo, bengkile baha ko maitung kere pisine..... Hahahahaha.

Pia sihelo i baha limintu bou koto kalu dingkalreng su wiwihe apeng. Baha nuhawu si puikang musuang busa. Engkung i baha, boete kedua mutetandung musuang busa. Kamageng kau makasuang busa mapia buane, i kau botonge mawi su dulunge, kamageng tala, i kau mambeng katana su laude. I puikang nepulu. Entae gawe, kuing i puikang. I baha nengare u tampa pusuangeng busa. Sie namarenta si puikang tadeae penuang busane pakarau dala su kele'u bulude, marau bou apeng. I baha baugu uage, nemile munuang busane su sebu lua su wiwihe apeng, tadeae marani tehungang bou koto dingkalreng. Nau ko takoae sarang simpung u benga busa timuwo bou sasuang i baha. Dala su keleu bulrude, kebi sasuang i puikang simahensong masidada tuwone, nubua delrelrabo buane. I baha nakasilo busa i puikang timuwo masidada, mangkete malruase naung i baha....:)

Nudatingke orase busa seng nasasa. I baha tanae nutingkasake sarang i puikang. I baha nuhabare si puikang, busa sesuange seng kahorokang paniki kamageng tala ligha i alrakeng orase ini. Nau mambeng haruse ligha pakaghising mehono bageang kedua. Engkuing i puikang, kate baha, ko dudato apa teghalre'u? Dala e ko sasuangku, beline sesuang kedua. I baha tala neilang akalre, nilokene i puikang, e kesingka ko kau, matangelo ne seng kasedae, kedio lainge paniki seng mengalra buang busa ko masasa e. Entake ligha tarai kedua. Hedo ia mungawi busa, kau pengampalre su laese, ia mulentu bageang'u. Nau bageang himotongange bageang'u.

Nataraike dedua bawelo e sarang u bele'e. I baha malrinti singkalrendi dingang su koto busa. Apa nariadi? i baha seng kepungintae sisane. Nenginta simbua, nenamba simbau, nusau simbua, nenamba derua. Nasue buane. Pisine nilentune su gawene, teghuang u laese busa. Nukalrianggang i baha, sarang talanakatahendung busa e ko belrine u saghede nusuang, maning be sie nuhawu si puikang. Nau sarang buang busa nasue, i puikang bawa kepungampale lentu e. Apang ko i lentukang baha ketang pisine. Baugu seng nahutung, i puikang sasae nungalra wase, nenutung wase manandu sarang nahamu. Pase ukure nahamu, i puikang tarai nutingkerani sarang laese busa ko niawikang i baha. I puikang mang kedoronge bageange. Sudewe bageangku wue baha? Karea tingkai i baha, nituadenge u bengkile maitung e si puikang. Pase-pase natuade, nehindo dingang u wase mahamu nisungki i puikang sarang bengkile i baha. Nau baha nanawo bu koto busa.I baha nuparadingki kadeae ake gunang mupakateno bengkile seng himena karea putung. Tala nakarea tampa pia ake e. Naneta bou e, bengkile baha nakoa mahamu, i puikang nakatana su dulrunge, nengganti arenge nakoa pumpenung.


Tidak ada komentar:

Posting Komentar